ترشی گُلَک؛ کشت یک گیاه کم‌آب‌بر در حاشیه تالاب پریشان برای آینده‌ای پایدار
در دشت‌های گرم و خشک اطراف تالاب پریشان، گیاهی خودرو و کم‌توقع با نام علمی Capparis spinosa رشد می‌کند که در گویش‌های محلی به نام‌هایی چون گُلَک، لَگجی، کِوِرَک و کِبَر شناخته می‌شود. این گیاه که در بسیاری از مناطق با آب‌و‌هوای مدیترانه‌ای نیز می‌روید، در کازرون جایگاه ویژه‌ای دارد.
از میوه این گیاه، ترشی‌ای سنتی و خوش‌طعم به نام ترشی گُلَک تهیه می‌شود که معمولاً با ترشی موسیر ترکیب شده و یکی از سوغاتی‌های اصیل و محبوب منطقه به‌شمار می‌آید. طعم منحصر‌به‌فرد و خواص دارویی فراوان، این ترشی را به محصولی ارزشمند تبدیل کرده است؛ هرچند هنوز در ایران کمتر شناخته شده، اما در بازارهای جهانی، به‌ویژه اروپا و استرالیا، طرفداران زیادی دارد.
«میراث پریشان» از سال ۱۴۰۲ در قالب پروژه‌ای بلندمدت با محوریت کشاورزی پایدار، تلاش خود را برای تکثیر علمی این گیاه و توسعه کشت تجاری آن در مزارع پایلوت اطراف تالاب آغاز کرده است. هدف، ترویج این گیاه به عنوان یک کشت کم‌آب‌بر و معیشت‌محور است؛ گیاهی که می‌تواند همزمان به حفظ منابع طبیعی، ایجاد درآمد محلی و احیای یک سنت خوراکی بومی کمک کند.
در دومین سال اجرای این پروژه پنج‌ساله، تجربیات ارزشمندی به‌دست آمده است. این مسیر البته ساده نبوده؛ اما تکیه بر توان داخلی، مشارکت داوطلبانه اعضا، همراهی کشاورزان بومی و حمایت خیران محلی، موتور محرک این حرکت پُر امید بوده است.
ترشی گُلَک، تنها یک طعم نیست؛ نمادی‌ست از پیوند سنت، پایداری و آینده‌ای بهتر برای تالاب پریشان و مردمانش.
